Rakoniewice

Został zatwierdzony przez króla Jana Kazimierza jako herb miasta – Polski Freystad w 1662 r.

Herb miasta ma jako godło herb swego założyciela (Krzysztof Grzymułtowski herbu Nieczuja) tj. – biały pień drzewa z pięcioma ramionami odciętych gałęzi, za którymi zatknięty jest miecz ze złotą rękojeścią – całość na niebieskim tle.

     Rakoniewice – miasteczko leżące w południowo – zachodniej części województwa wielkopolskiego, przy szosie nr 32 i linii kolejowej Poznań – Grodzisk Wlkp. – Wolsztyn – Zielona Góra

Urok miasteczka i jego bogata przeszłość fascynuje wielu mieszkańców, historyków i ludzi, którzy się z nim zetknęli. W tym niewielkim miasteczku godnych uwagi jest wiele miejsc i obiektów; choćby Plac Powstańców Wielkopolskich (Rynek), okolony niegdyś czworobokiem rzemieślniczych i kupieckich domów podcieniowych, zdziesiątkowanych ogromnymi pożarami, kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina rozbudowany przez hr. Czarneckiego, pałac neorenesansowy z ładnym parkiem i stawem, strażnica przeciwpożarowa, zabytkowy młyn walcowy, gazownia miejska, poczta, dworzec kolejowy, kościół poewangelicki, w którym obecnie mieści się muzeum pożarnictwa

Dane ogólne

• Powierzchnia miasteczka: 3,4 km²
• Liczba mieszkańców: 3422 (03.07.2007)

Historia

Historia tego miasta sięga najdawniejszych czasów. We wczesnym średniowieczu istniała tu już jakaś osada. Świadczą o tym znaleziska z tego okresu (przedmioty ozdobne, surowiec, monety). Pierwsze wzmianki o wsi Rakoniewice spotykamy już w XIII w.

W 1252 r. wieś Rakoniewice została nadana Komesowi Raczonowi przez księcia Wielkopolskiego Bolesława Pobożnego za to, że pomógł zdobyć grody Zbąszyń i Drezdenko. Od jego imienia wywodzi się nazwa Rakoniewice. Wieś ta przechodziła różne koleje losu – podobne do losów wsi czy miast znajdujących się na naszych ziemiach. W 1399 r. pojawia się nazwa wsi Rakonyevicze, którą dziedziczył Adam wraz z matką Małgorzatą.

24 lutego 1662 r. właściciel wsi kasztelan poznański i starosta wolsztyński Krzysztof Grzymułtowski otrzymuje od króla Jana Kazimierza przywilej na założenie miasta Polski Freystadt. Król nadaje też miastu herb – biały pień przebity mieczem na niebieskim tle.

W 1835 r. hrabina Marcelina Czarnecka kupuje od rodu Zakrzewskich wieś Rakoniewice.

W latach 1832-1849 kilkudziesięciu tutejszych mieszkańców zajmowało się handlem pijawkami. Sprowadzano je z południowej Rosji, trzymano przez zimę w specjalnych stawach, żywiąc krwią końską, po czym przez Hamburg wysyłano do Francji i Anglii. Połowu pijawek dokonywano wchodząc do stawu gołymi nogami.

Z Rakoniewicami wiążą się losy wielu wybitnych postaci. Tutaj codziennie, przed laty brukowanymi ulicami miasta Michał Drzymała rozwoził „sztywnym wozem” sypki, żółty piasek do poszczególnych domostw i dał się we znaki pruskim władzom swoją nieustępliwą postawą wobec rugów pruskich. Tutaj w latach 1869-1872 odbywał w Rakoniewicach pierwszą praktykę lekarską urodzony w Clausthal Robert Koch, późniejszy odkrywca prątków gruźlicy, za co otrzymał Nagrodę Nobla. W tym mieście stanęło do walki z pruskim zaborcą wielu powstańców wielkopolskich; niektórzy z nich oddali swe młode życie w obronie wolności Ojczyzny.

Pierwszym burmistrzem w 1919 r. zostaje aptekarz Stefan Jasiński – patriota, organizator i uczestnik powstania wielkopolskiego. Funkcję burmistrza pełnił przez rok. Tutaj, na rynku, w okresie międzywojennym, ks. proboszcz major Roman Dadaczyński odbierał defilady różnych towarzystw, bractw społecznych oraz katolickich i w płomiennych przemówieniach uczył patriotyzmu i miłości do Ojczyzny i Boga.

Okres okupacji hitlerowskiej i II wojny światowej to prawie 200 niewinnych ofiar z Rakoniewic i okolicy bestialsko zamordowanych lub zamęczonych w obozach koncentracyjnych, miejscach kaźni i więzieniach.

Warto zobaczyć

• Rynek w Rakoniewicach
• Szachulcowy kościół poewangelicki – 1662 r.
• Domy podcieniowe – połowa XVIII w.
• Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa
• Kościół pod wezwaniem św. Marcina i św. Stanisława – 1797-1805 r.
• Pałac w stylu neorenesansowym – ok. 1840 r.
• Park krajobrazowy – ok. 1840 r.
• Winnica
• Dworzec kolejowy – 1903 r.
• Budynek Gazowni Miejskiej – 1905 r.
• Budynek szkoły podstawowej przy ul. Nowotomyskiej – 1905 r.
• Budynek Urzędu Pocztowego – 1910 r.
• Remiza strażacka OSP – 1927 r.

Źródła

• Hoffmann G. Zarys szkolnictwa i środowiska Rakoniewickiego. Grodzisk Wlkp. 2005. ISBN 83-60114-05-6
• Laskowski E. Rakoniewice i okolica. Grodzisk Wlkp. 1999, ISBN 83-911135-2-3
• Anders P. Rakoniewice i okolice. Poznań 1979